ગાંધીનગરના આ ઘરમાં ઉગેલો મહાકાય વેલો જોવા જંગલ ખાતાના અધિકારીઓ પણ જઇ રહ્યા છે

ગાંધીનગર શહેરે તેનું ગ્રીનસિટીનું બિરૂદ ગુમાવ્યું છે પરંતુ શહેરમાં એવા કેટલાક પ્રકૃતિ પ્રેમી લોકો વસે છે કે જેમણે તેમના ઘરમાં જ જંગલ બનાવી દીધું છે. આવું જ એક જંગલ સેક્ટર-20માં બીકે બારોટના ઘરમાં છે. તેમણે પ્રકૃત્તિનેખિલવા દીધી છે. તેમનું સરકારી આવાસ નાનું છે પરંતુ સચિવાલયને શરમાવે તેવું જંગલ તેમણે બનાવ્યું છે. ખુદ જંગલ વિભાગના અધિકારીઓ તેમના ઘરે જંગલ જોવા જાય છે.

શહેરના સેક્ટર-20ના છ ટાઇપ સરકારી આવાસમાં વસવાટ કરતાં બીકે બારોટ થોડા વર્ષ અગાઉ સંધિવાના દુઃખાવા માટે બીજ લાવ્યા હતા પરંતુ આ બીજ મજબુત અને સખ્ત હોવાથી તેનો પાવડર થઇ શક્યો ન હતો. છેવટે પાણીમાંપલાળ્યા બાદ બીજ પોચા પડયા હતા અને તે બીજનું જમીનમાં વાવેતર કર્યું હતું. આ બીજમાંથી ધીમે ધીમે અંકુરીત થયેલો વેલો તબક્કાવાર તેમના ઘર આંગણે ઉછરેલા વૃક્ષો ઉપર પથરાયો હતો.

આફ્રિકન ડ્રીમ હર્બનો વેલો તેમના ઘરની આસપાસ આવેલાં વૃક્ષો ઉપર પથરાયા બાદ વાતાવરણ ખુશનુમા બનવાની સાથે સાથે બારેમાસ લીલોછમ રહેતો આ વેલો હાલમાં મહાવેલો થયો છે. કદાચ આખા ગુજરાતમાં આવો મહાવેલોક્યાંય જોવા મળશે નહીં. આ મહાવેલામાં જાન્યુઆરીથી એપ્રિલ માસ દરમિયાન ફુલ આવે છે. બાજરીના ડુંડા જેવી હરોડમાં પીળા કલરના ફુલ આવે છે.

આ વેલાના થડનો ઘેરાવો 75 સેન્ટીમીટર જેટલો છે. સેક્ટર-20ના સરકારી આવાસની આજુબાજુ આવેલાં વૃક્ષો ઉપર પથરાયેલો આ વેલો બારેમાસ લીલોછમ રહેતો હોવાથી ઓક્સિજનની માત્રા પણ ભરપુર આપે છે. તો ઉનાળાની ગરમીમાં છાંયડાના પગલે એસી જેવી ઠંડકનો અહેસાસ પણ કરાવી રહ્યો છે. લીલી ગીરીમાળા જેવા મહાવેલાનું સ્થાનિક નામ જાયન્ટ સી બીન, આફ્રીકન ડ્રીમ હર્બ છે. તો અંગ્રેજીમાં તેને સ્નેફ બોક્ષ અને બોટનીકલમાં એન્ટાડા રહિદ્દી તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.

આફ્રીકામાં સ્વદેશી જનજાતિઓ આ વેલના ફળનો ઉપયોગ કરીને ઔષધિ તરીકે કરે છે. આ વેલાના બીજમાં પણ જાદુઇ ગુણધર્મો હોવાનું માનવામાં આવતું હોવાથી આફ્રીકન જાતિમાં વેલાના બીજનો ગળાના હાર અને કડા પહેરવામાં ઉપયોગ થાય છે. ઓસ્ટ્રેલિયામાં ઝેરી ગૌણ મેટાબોલાઇટને દૂર કરવા માટે આ બીજને એબોરિજિન્સ દ્વારા શાકભાજી તરીકે રાંધવામાં આવે છે. આ છોડને કમળો, દાંતમાં દુઃખાવો, અલ્સર અને સ્નાયુબધ્ધ હાડપિંજરની સમસ્યાઓના ઉપચાર માટે પણ સુગંધિત મલમ તરીકે પણ ઉપયોગમાં લેવાય છે. હવે જંગલ વિભાગ આ વેલાનું જતન કરીને બીજી જગ્યાએ તેનું પ્લાન્ટેશન કરાવશે.