શું ટામેટા ફરી 200 પાર કરશે?

ગયા વર્ષની જેમ આ વખતે પણ ટામેટા રૂ.200ને પાર કરી શકે છે. દેશના અનેક વિસ્તારોમાં વરસાદ અને પૂરના કારણે ટામેટાં સહિત અનેક શાકભાજીના સપ્લાયને અસર થઈ છે, જેના કારણે લોકોના રસોડામાં હંમેશા હાજર રહેતા ટામેટાં, બટાકા અને ડુંગળીએ પણ પોતાનું મૂલ્ય ગુમાવવાનું શરૂ કર્યું છે. પ્રખ્યાત અમેરિકન નવલકથાકાર અને ફૂડ કટારલેખક લૌરી કોલ્વિને એકવાર કહ્યું હતું કે, ટામેટાં વિનાની દુનિયા તાર વિનાના વાયોલિન જેવી છે. આજે ભારતીય રસોડામાં ટામેટાં ખૂબ જ સરસ રીતે સાચવવામાં આવે છે. ટામેટા વિના કોઈપણ મસાલેદાર શાકભાજીની કલ્પના કરવી મુશ્કેલ છે.

UPના શાહજહાંપુરમાં ટામેટા 162 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે. ઉપભોક્તા બાબતોના મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, મેટ્રોમાં ટામેટાંના છૂટક ભાવ કોલકાતામાં સૌથી વધુ 152 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતા. જ્યારે, તે દિલ્હીમાં 120 રૂપિયા પ્રતિ કિલો, ચેન્નાઈમાં 117 રૂપિયા અને મુંબઈમાં 108 રૂપિયામાં વેચાય છે. બજારોમાં બટાટા 35થી 40 રૂપિયે કિલોના ભાવે વેચાઈ રહ્યા છે અને કેટલીક જગ્યાએ ડુંગળી 45થી 50 રૂપિયે કિલોના ભાવે પણ વેચાઈ રહી છે.

ગુરુવારે છૂટક ટામેટાંનો અખિલ ભારતીય સરેરાશ ભાવ 95.58 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતો. ડેટા દર્શાવે છે કે, ઉત્તર પ્રદેશના શાહજહાંપુરમાં તેની સૌથી વધુ કિંમત રૂ. 162 પ્રતિ કિલોગ્રામ હતી, જ્યારે સૌથી ઓછી કિંમત રાજસ્થાનના ચુરુ જિલ્લામાં રૂ. 31 પ્રતિ કિલો હતી. દેશના ચાર મોટા શહેરો સિવાય અન્ય શહેરોમાં પણ ટામેટાના ભાવ ઉંચા રહ્યા છે. ગુરુગ્રામમાં ટામેટાંનો છૂટક ભાવ 140 રૂપિયા પ્રતિ કિલો, બેંગલુરુમાં 110 રૂપિયા પ્રતિ કિલો, વારાણસીમાં 107 રૂપિયા પ્રતિ કિલો, હૈદરાબાદમાં 98 રૂપિયા પ્રતિ કિલો અને ભોપાલમાં 90 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતો.

ઉપભોક્તા મંત્રાલયના ડેટા અનુસાર, 3 જુલાઈના રોજ ટામેટાની સરેરાશ કિંમત 55.04 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતી, જે 3 જૂને 34.73 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતી. ગયા વર્ષે 3 જુલાઈના રોજ ટામેટાની કિંમત 67.57 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતી. જુલાઈના અંતમાં ટામેટાની કિંમત 67.57 રૂપિયા પ્રતિ કિલો હતી અને ઓગસ્ટ 2023ના પહેલા સપ્તાહમાં તે વધીને 250 રૂપિયા પ્રતિ કિલો થઈ ગઈ હતી.

આજે ઘણા છૂટક બજારોમાં ટામેટાના ભાવ 100 રૂપિયાને પાર પહોંચી ગયા છે. હાલમાં તેના મોંઘા થવાનો દર 158 ટકા છે, જે વધુ વધવાની શક્યતા છે. એવું માનવામાં આવે છે કે, વરસાદ અને પૂર, ઉત્પાદનમાં ઘટાડો અને પુરવઠામાં વિક્ષેપને કારણે ઓગસ્ટ સુધીમાં તેની કિંમતો વધુ વધી શકે છે. એવું પણ કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે, જો આ જ ગતિ ચાલુ રહેશે તો તે 200 રૂપિયા પ્રતિ કિલોને પણ પાર કરી શકે છે. આનો અર્થ એ છે કે, ટામેટાં પેટ્રોલની વર્તમાન કિંમત કરતાં બમણા ભાવે વેચાય શકે છે, કારણ કે દેશના ઘણા શહેરોમાં પેટ્રોલની કિંમત 100 રૂપિયા પ્રતિ લિટરની નજીક છે.

ગયા વર્ષે આ સમયે ટામેટાંના ભાવમાં મોટો ઉછાળો જોવા મળ્યો હતો. દિલ્હી-NCR, મહારાષ્ટ્ર, પશ્ચિમ બંગાળ, હરિયાણા, કર્ણાટક અને ઉત્તર પ્રદેશમાં ટામેટાના ભાવમાં નોંધપાત્ર વધારો થયો છે. કમોસમી ઘટનાઓ અને વધુ વળતર સાથે પાક ઉગાડતા ખેડૂતોને કારણે ટામેટાંનો પુરવઠો અચાનક ઘટી ગયો હતો. આ કારણે જુલાઈના અંત સુધીમાં છૂટક કિંમતો નજીવી રૂ. 20 પ્રતિ કિલોથી વધીને રૂ. 200 પ્રતિ કિલો થઈ ગઈ હતી. જ્યારે, દિલ્હીમાં મધર ડેરીના સફલ રિટેલ સ્ટોર પર ટામેટા 259 રૂપિયા પ્રતિ કિલોના ભાવે વેચાયા હતા. તે સમયે કેન્દ્ર સરકારે તેની એજન્સીઓને આંધ્રપ્રદેશ, કર્ણાટક અને મહારાષ્ટ્ર જેવા મુખ્ય ટામેટા ઉત્પાદક રાજ્યોમાં ટામેટાં ખરીદવા સૂચના આપી હતી. આ વર્ષે પણ જો ટામેટાના ભાવ નિયંત્રણ બહાર જવા લાગે તો સરકાર પણ આવું જ કંઈક કરી શકે છે.

ટામેટાંનું ઉત્પાદન સામાન્ય રીતે જુલાઈ-ઓગસ્ટ અને ઓક્ટોબર-નવેમ્બર દરમિયાન ઘટે છે, જેના કારણે બજારમાં ઉત્પાદનની અછત સર્જાય છે. આ અછત ટામેટાંની માંગ અને પુરવઠાના પડકારોને પહોંચી વળતી નથી. આ સિવાય ઘણા રાજ્યોમાં વરસાદને કારણે ટામેટાના પાકને નુકસાન થયું છે. દેશના મોટાભાગના વિસ્તારોમાં ભારે ગરમીના કારણે ઉત્પાદનમાં પણ ઘટાડો થયો છે. આ સિવાય પડોશી રાજ્યોમાંથી પણ પૂરતા પ્રમાણમાં ટામેટાંની સપ્લાય કરવામાં આવી રહી નથી. કેટલાક વિસ્તારો એવા છે જ્યાં આ વખતે ટામેટાંનો ઓછો પાક થયો છે.

દિલ્હીના આઝાદપુર જથ્થાબંધ બજાર અને નાગપુરના કલમાના બજારના ટ્રાન્સપોર્ટર અને વેપારી લાલ ચંદ્ર પાંડેએ જણાવ્યું હતું કે, દિલ્હી સહિત સમગ્ર દેશમાં એક સપ્તાહમાં ટામેટાના ભાવમાં દોઢથી બે ગણો વધારો થયો છે. તેનું કારણ હરિયાણા અને ઉત્તર પ્રદેશમાંથી ટામેટાંનો ઓછો પુરવઠો છે. ટામેટાંના પુરવઠાને પહોંચી વળવા માટે દક્ષિણના રાજ્યોમાંથી ટામેટાંની ખરીદી કરવામાં આવી રહી છે જેના કારણે ટામેટાંના પરિવહનનો ખર્ચ વધી ગયો છે. ઘણી વખત ખેડૂતોએ યોગ્ય ભાવ ન મળવાને કારણે ટામેટાના પાક પર જંતુનાશકો અને ખાતરનો ઉપયોગ કર્યો ન હતો. જેના કારણે ઘણી જગ્યાએ ટામેટાના પાકને રોગચાળાનો સામનો કરવો પડી રહ્યો છે. જેના કારણે ટામેટાની ઉપજ ઘટી અને તેના ભાવમાં વધારો થયો.

લાલચંદ્ર પાંડેના જણાવ્યા અનુસાર, ટામેટાના નવા પાકને આવવામાં લગભગ 2 મહિનાનો સમય લાગી શકે છે. આવી સ્થિતિમાં ઓગસ્ટ સુધીમાં કિંમતોમાં થોડો ઘટાડો થઈ શકે છે. જુલાઈના અંત સુધીમાં તેની કિંમતો 200ને પાર કરી શકે છે, કારણ કે આ સમય ભારે વરસાદ અને પૂરનો પણ છે. હકીકતમાં, જ્યારે ટામેટાના છોડ ત્રણ મહિનાના થઈ જાય છે, ત્યારે અઠવાડિયામાં બે વાર તેમાંથી ટામેટાં તોડી શકાય છે. આ છોડ 1-2 મહિનાના સમયગાળા માટે પાક આપે છે. જો કે, ટમેટાની ઉપજ તેની વિવિધતા, જમીન અને વરસાદ પર વધુ આધાર રાખે છે. ઓગસ્ટના અંતથી ટામેટાના ભાવમાં ઘટાડો થશે. જો કે, વરસાદ અને પૂરની ઘટનાઓ ગંભીર ન હોય તો દક્ષિણના રાજ્યોમાંથી ટામેટાંનું આગમન ટામેટાંના વધતા ભાવને નિયંત્રિત કરી શકે છે.

બટાકાની જેમ, ટામેટાં પણ દક્ષિણ અમેરિકાથી સમગ્ર વિશ્વમાં ગયા. 2600 વર્ષ પહેલાં એન્ડીઝ પર્વતોની ખીણોમાં ટામેટાં નિયમિતપણે ઉગાડવાનું શરૂ થયું હતું. અહીંથી આ ટામેટા મેક્સિકો થઈને આખી દુનિયામાં પહોંચ્યું. અમેરિકાની શોધ કરનાર સ્પેનિશ પ્રવાસી કોલંબસ તેની સાથે ટામેટાં યુરોપ લઈ ગયો. ત્યાંથી તે ભારત સહિત સમગ્ર વિશ્વમાં પહોંચ્યા અને લોકોમાં લોકપ્રિય બન્યા.

વિશ્વમાં ટામેટાંનું સૌથી વધુ ઉત્પાદન ચીનમાં થાય છે. આ પછી ભારત બીજા નંબરે છે. નેશનલ હોર્ટિકલ્ચરલ રિસર્ચ એન્ડ ડેવલપમેન્ટ ફાઉન્ડેશન અનુસાર, ચીન 56 મિલિયન ટન ઉત્પાદન સાથે ટોચ પર છે. જ્યારે, ભારત લગભગ 7.89 લાખ હેક્ટર વિસ્તારમાંથી લગભગ 2 કરોડ ટન ટામેટાંનું ઉત્પાદન કરે છે, જેની સરેરાશ ઉપજ લગભગ 25.05 ટન પ્રતિ હેક્ટર છે. જોકે, વર્લ્ડ વેજીટેબલ સેન્ટરના અહેવાલ મુજબ ભારતમાં ટામેટાંનું પ્રોસેસિંગ 1 ટકાથી ઓછું છે. ટામેટાંનો ઉપયોગ પલ્પ, કેચઅપ, પાસ્તા, અથાણાં, પિત્ઝા, ચટણી, ગ્રેવી અને 'રેડી ટૂ ઈટ કરી' માટે કરવામાં આવે છે. ભારતમાં ટામેટા પ્રોસેસિંગની માંગ વાર્ષિક 30 ટકાના દરે વધી રહી છે. જો આ માંગ પુરી કરવામાં આવે તો ખેડૂતોને પણ ટામેટાંના વાજબી ભાવ મળશે અને ગ્રાહકોને પણ આવી મોંઘવારી સહન કરવી નહીં પડે.

નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ khabarchhe.com ન્યૂઝ સાથે.

તમે અમને ફેસબુક, ટ્વીટર, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યુ ટ્યુબ પર પણ લાઇક અને ફોલો કરી શકો છો.

લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે આજે જ ડાઉનલોડ કરો khabarchhe.com ની મોબાઇલ એપ્લિકેશન.