ED-CBIના વડાની પસંદગીથી લઈ ઘણી સમિતિના સભ્યપદ સુધી, વિપક્ષ નેતા પાસે આટલી શક્તિ

18મી લોકસભા ચૂંટણીના પરિણામો આવી ગયા છે અને NDA BJPના નેતૃત્વમાં નવી સરકાર બનાવવા માટે તૈયાર છે. આના પર, વિપક્ષ પણ છેલ્લી બે ચૂંટણીની તુલનામાં વધુ મજબૂત ઉભરી આવ્યો હતો, તેમ છતાં તે સરકાર બનાવવા માટે જાદુઈ આંકડા સુધી પહોંચી શક્યો ન હતો. હવે એવી અપેક્ષા છે કે, નવી સરકારમાં વિપક્ષી નેતાનું પદ પણ ભરવામાં આવશે, જે 2014થી ખાલી પડી છે. રાહુલ ગાંધી તેના પ્રબળ દાવેદાર માનવામાં આવે છે.

આ વખતે સૌથી જૂની પાર્ટીના સારા પ્રદર્શનનો શ્રેય રાહુલ ગાંધીને આપતા મોટાભાગના નેતાઓ માંગ કરી રહ્યા છે કે, તેમને લોકસભામાં વિપક્ષના નેતા બનવું જોઈએ. જાણો, શું છે આ પદનો અર્થ અને શા માટે વિરોધ હોવા છતાં છેલ્લી બે લોકસભાથી ખાલી પડી છે.

વિપક્ષના નેતા એ કેબિનેટ સ્તરની પોસ્ટ છે, જે ખૂબ જ શક્તિશાળી માનવામાં આવે છે. શરૂઆતમાં આ કોઈ ઔપચારિક પોસ્ટ ન હતી. વર્ષ 1969માં વિપક્ષી નેતાને સત્તાવાર સંમતિ આપવામાં આવી હતી અને તેના અધિકારો નક્કી કરવામાં આવ્યા હતા. આ હોદ્દો ધરાવનાર નેતા કેબિનેટ મંત્રીની જેમ પગાર, ભથ્થાં અને અન્ય સુવિધાઓ મેળવવા માટે હકદાર છે.

LoP માત્ર સંસદમાં વિપક્ષનો ચહેરો નથી, પરંતુ તે ઘણી મહત્વપૂર્ણ સમિતિઓના સભ્ય પણ હોય છે. ઘણી કેન્દ્રીય એજન્સીઓના વડાઓની પસંદગી માટે સમિતિઓ જવાબદાર છે. જેમ કે ED અને CBI. કેન્દ્રીય માહિતી આયોગ અને કેન્દ્રીય તકેદારી આયોગના વડાની ચૂંટણીમાં વિપક્ષના નેતા પણ સહકાર આપે છે.

10 વર્ષ પહેલા યોજાયેલી ચૂંટણીમાં UPAને BJPના નેતૃત્વવાળી NDAથી કારમી હારનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. તે લોકસભાની માત્ર 44 બેઠકો સુધી ઘટી ગઈ હતી. નિયમો કહે છે કે, વિપક્ષના નેતા બનવા માટે, પાર્ટી પાસે લોકસભામાં 10 ટકા બેઠકો હોવી જરૂરી છે. આ માટે કોંગ્રેસને 54 સાંસદોની જરૂર હતી. આ જ કારણ છે કે, ભૂતપૂર્વ લોકસભા અધ્યક્ષ સુમિત્રા મહાજને વિપક્ષના નેતાનો દરજ્જો આપવાનો ઇનકાર કરતા કહ્યું હતું કે, કોંગ્રેસ વિપક્ષમાં સૌથી મોટી પાર્ટી હોવા છતાં તેની પાસે આ પદ ભરવા માટે પૂરતી સંખ્યા નથી.

છેલ્લી લોકસભામાં કોંગ્રેસનું પ્રદર્શન થોડું સારું હતું, પરંતુ તે હજુ પણ 54 બેઠકોથી પાછળ રહી ગયું છે. અધીર રંજન ચૌધરીને કોંગ્રેસના નેતા બનાવવામાં આવ્યા હતા, પરંતુ તેમ છતાં કોઈ વિપક્ષના નેતા બની શક્યું નથી. આ ચૂંટણીમાં અધીર રંજન ચૌધરી પશ્ચિમ બંગાળની બહરમપુર લોકસભા બેઠક પરથી હારી ગયા હતા.

આ કોઈ નવી માંગણી નથી. 2014માં પણ કોંગ્રેસના નેતાઓએ રાહુલ પાસે સંસદમાં પાર્ટીનું નેતૃત્વ કરવાની માંગ કરી હતી. આ જ વિનંતી વર્ષ 2019માં પણ કરવામાં આવી હતી, પરંતુ રાહુલે ના પાડી હતી. તેમણે છેલ્લી હાર પછી કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ પદ પણ છોડી દીધું હતું, જે તેમને 2017માં સોનિયા ગાંધી પાસેથી મળ્યું હતું.

આ વખતે પણ કોંગ્રેસ વિરોધમાં છે, પરંતુ મામલો જરા અલગ છે. તેને પોતાના દમ પર 99 બેઠકો મળી છે, જે મજબૂત વિપક્ષ છે. એટલે કે આ વખતે તેઓ વિપક્ષના નેતા બનશે તે નિશ્ચિત છે. કોંગ્રેસના નેતાઓ સતત રાહુલને આ પદ સંભાળવા માટે કહી રહ્યા છે. તેઓ સોશિયલ પ્લેટફોર્મ X પર પણ આ વિશે વાત કરી રહ્યા છે. વિપક્ષી નેતાઓએ પણ સોશિયલ પ્લેટફોર્મ પર આ વાત કહી છે.

જો રાહુલના નામ પર સર્વસંમતિ સધાય છે અને તેઓ સંમત થાય છે, તો તેઓ વિપક્ષના મુખ્ય નેતા તરીકે PM નરેન્દ્ર મોદી પર સીધો સવાલ કરી શકશે. આ ભૂમિકા દરમિયાન, તેમણે PM અને લોકસભા અધ્યક્ષના નિયમિત સંપર્કમાં પણ રહેવું પડશે. મુખ્યત્વે આ પોસ્ટ રચનાત્મક અસંમતિ વ્યક્ત કરવા અને શાસક પક્ષને સીધા રસ્તા પર રાખવા માટે છે.

જો રાહુલ ગાંધી વિપક્ષી નેતા બનવા તૈયાર નથી તો અન્ય નામો પણ કતારમાં છે. જેમાં કોંગ્રેસના નેતા શશિ થરૂર, મનીષ તિવારી, KG વેણુગોપાલ અને ગૌરવ ગોગોઈ જેવા નામ સામેલ છે. જોકે ખડગે હાલમાં રાજ્યસભાના LoP છે. વેણુગોપાલ પણ દક્ષિણના છે. આવા સંજોગોમાં બંને જગ્યાએ એક વિસ્તારના નેતાઓ હોય તે ટાળી શકાય તેમ છે.

નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ khabarchhe.com ન્યૂઝ સાથે.

તમે અમને ફેસબુક, ટ્વીટર, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યુ ટ્યુબ પર પણ લાઇક અને ફોલો કરી શકો છો.

લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે આજે જ ડાઉનલોડ કરો khabarchhe.com ની મોબાઇલ એપ્લિકેશન.