ફોર્મ 17C: મતદારોનો ડેટા જાહેર કરવાની અરજી કોર્ટે હાલમાં ફગાવી,ચૂંટણી પંચને રાહત

લોકસભા ચૂંટણી વચ્ચે સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પંચને રાહતના સમાચાર આપ્યા છે. સુપ્રીમ કોર્ટે બૂથ વાઇઝ મતદારોના આંકડા જાહેર ન કરવાને લઈને ચૂંટણી પંચની તરફેણમાં નિર્ણય સંભળાવ્યો છે. સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પંચના દરેક બૂથ પર પડેલા મતની જાણકારી જાહેર કરવાની માગ કરતી અરજી ફગાવી દીધી છે. સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, ચૂંટણી ચાલી રહી છે અને વચ્ચે આમાં દખલ ન આપી શકાય. આ કેસમાં સુનાવણી ગરમીની રજાઓ ટાળી દેવામાં આવી છે.

Supreme Court declines to grant any interim relief on application seeking uploading of Form 17C data on Election Commission of India website and publication of booth-wise voter turnout data.

Supreme Court says it cannot interrupt the polls. pic.twitter.com/vLCHozH4ia

— ANI (@ANI) May 24, 2024

કોર્ટે કહ્યું કે શનિવારે છઠ્ઠા ચરણની ચૂંટણી થશે, એવામાં ચૂંટણી પંચની મુશ્કેલી અમે સમજી શકીએ છીએ, કારણ કે તેના માટે મેન પાવર જોઈએ અને ગ્રાઉન્ડ પર સ્થિતિ અમે સમજી શકીએ છીએ. જસ્ટિસ દીપાંકર દત્તાની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે કહ્યું હતું કે અમે અરજી પરની સુનાવણી સીધી મુલતવી રાખીએ છીએ. સુપ્રીમ કોર્ટે પોતાના આદેશમાં કહ્યું છે કે પ્રથમ દૃષ્ટિએ અમે આ તબક્કે રાહત આપવાના પક્ષમાં નથી. જસ્ટિસ દત્તાએ કહ્યું કે છઠ્ઠા તબક્કાની ચૂંટણી શનિવારે સમાપ્ત થશે. આવી બાબતોનો અમલ કરવા માટે માનવબળની જરૂર છે. અમે જમીનની સ્થિતિ પ્રત્યે ખૂબ જ સભાન છીએ અને અમને લાગે છે કે ઉનાળાની રજાઓ પછી આ મામલાની સુનાવણી થવી જોઈએ. અમે રજાઓ બાદ આ મામલે સુનાવણી કરીશું.

અરજીકર્તા ADRએ કોર્ટમાં માગ કરી હતી કે, ચૂંટણી પંચે બૂથવાઇઝ મતદારોની સંખ્યા કરવી જોઈએ અને પોતાની વેબસાઇટ પર ફોર્મ 17C અપલોડ કરવું જોઈએ, પરંતુ ચૂંટણી પંચે આમ કરવાનો ઈનકાર કરી દીધો હતો. આ અંગે સુપ્રીમ કોર્ટે હાલમાં તો ચૂંટણી પંચને રાહત આપી છે.

ફોર્મ-17C શું છે?

લોકસભા ચૂંટણી 2024 અંતર્ગત પાંચ તબક્કામાં મતદાન થઇ ચૂક્યું છે. આ દરમિયાન, ફોર્મ-17Cને સાર્વજનિક કરવાની માંગ કરવામાં આવી છે. NGO એસોસિએશન ફોર ડેમોક્રેટિક રિફોર્મ્સ (ADR)એ સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી દાખલ કરીને માંગણી કરી હતી કે, ચૂંટણી પંચ મતદાન મથક મુજબના મત ટકાવારી ડેટાને તેની વેબસાઇટ પર અપલોડ કરીને સાર્વજનિક કરે. બુધવારે અરજી પર સુનાવણી કરતા સુપ્રીમ કોર્ટે કહ્યું કે, ચૂંટણી પંચે ફોર્મ 17C ડેટા સહિત મતદાનના રેકોર્ડ જાહેર કરવા જોઈએ. આ અરજીની સુનાવણી ચીફ જસ્ટિસ DY ચંદ્રચુડ, જસ્ટિસ JB પારડીવાલા, જસ્ટિસ મનોજ મિશ્રાની બેન્ચે કરી હતી.

ચૂંટણી પંચના વકીલ અમિત શર્મા છે, જેમણે ચૂંટણી પંચ વતી એફિડેવિટ ફાઇલ કરી હતી. જ્યારે બેન્ચે વકીલ અમિત શર્માને ફોર્મને સાર્વજનિક કરવા અંગે પ્રશ્ન પૂછ્યો ત્યારે તેમણે જવાબ આપ્યો કે, ફોર્મને સાર્વજનિક કરવામાં કોઈ સમસ્યા નથી, પરંતુ તેને સાર્વજનિક કરવાના ગેરફાયદા છે. હાલમાં આ ફોર્મ માત્ર પોલિંગ બૂથ એજન્ટોને જ ઉપલબ્ધ કરાવવામાં આવે છે. જો તેને વેબસાઈટ પર અપલોડ કરવામાં આવે તો મત ગણતરી પ્રભાવિત થઈ શકે છે. મતદારોમાં મૂંઝવણ ઊભી થઈ શકે છે. ડેટા સાથે ચેડાં થવાની શક્યતા છે. 

ચૂંટણી નિયમો 1961 હેઠળ, મતદાન સંબંધિત બે ફોર્મ ભરવામાં આવે છે. એક ફોર્મ-17A અને બીજું ફોર્મ-17C છે. તેમાં મતદારો અને મતદારોનો ડેટા હોય છે. ફોર્મ 17Aમાં મતદાન મથક પર મત આપવા આવનાર મતદારની માહિતી હોય છે અને તેની સહી પણ હોય છે. 17Cમાં મતદાન મથક પર પડેલા મતોનો ડેટા છે, જે મતદાન પૂર્ણ થયા પછી મતદાન મથક એજન્ટોને આપવામાં આવે છે.

ચૂંટણીના નિયમ 161 હેઠળ, પ્રિ-સાઇડીંગ ઓફિસર ફોર્મ 17C ભરે છે. તે એક પરબિડીયામાં રાખવામાં આવે છે અને સુરક્ષિત રાખવામાં આવે છે. ફોર્મ-17Cમાં પણ 2 ભાગ છે. એક ભાગમાં મતદાન મથકનો હિસાબ છે. બીજા ભાગમાં મતોનો હિસાબ છે. મતદાનના દિવસે એક ભાગ ભરવામાં આવે છે, જેમાં મતદાન મથકનું નામ, નંબર, EVM નંબર, મતદારોની સંખ્યા વગેરે હોય છે. મતદાન પછી બીજો ભાગ ભરવામાં આવે છે, જેમાં કેટલા લોકોએ મતદાન કર્યું તેની માહિતી શામેલ છે, કેટલા મત પડ્યા અને મતદાનની ટકાવારી કેટલી રહી?

કેમ ઉઠ્યા છે સવાલ

6 મેના રોજ, કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ મલ્લિકાર્જુન ખડગેએ ચૂંટણી પંચ દ્વારા જાહેર કરાયેલા મતદાનના આંકડાઓમાં કથિત અનિયમિતતાઓ અને નોંધાયેલા મતદારોની યાદી જાહેર ન કરવા અંગે ઈન્ડિયા અલાયન્સના નેતાઓને પત્ર લખ્યો હતો. આ પત્રમાં તેમણે લોકસભા ચૂંટણીના પ્રથમ અને બીજા તબક્કાના મતદાનના ડેટાને મોડે-મોડે જાહેર કરવા અંગે પ્રશ્નો ઉઠાવ્યા હતા.

મતદાન સમાપ્ત થવા અને અંતિમ આંકડા જાહેર કરવામાં વિલંબને કારણે પ્રક્રિયા પર સવાલો ઉઠી રહ્યા છે. નિષ્ણાંતોનું કહેવું છે કે અગાઉ મતદાન સમાપ્ત થયાના 24 કલાકની અંદર અંતિમ આંકડા જાહેર કરવામાં આવતા હતા. પરંતુ આ વખતે પ્રથમ તબક્કામાં 11 દિવસ અને બીજા, ત્રીજા અને ચોથા તબક્કામાં 4 દિવસે આંકડા સામે આવ્યા છે, જેને કારણે પ્રશ્નો ઉભા થયા છે.

2019ની લોકસભા ચૂંટણી સુધી મતદાનના ચોક્કસ આંકડા જાહેર કરવામાં આવ્યા છે. પરંતુ આ વખતે પંચ દ્વારા મતદાનની ટકાવારી જાહેર કરવામાં આવી રહી છે, જેના કારણે લોકોમાં પણ શંકા ઉભી થઈ રહી છે.

ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસના અહેવાલ મુજબ ચૂંટણી પંચનું કહેવું છે કે પ્રારંભિક આંકડો પ્રાથમિક અંદાજ છે, જે બદલાતો રહે છે. ચૂંટણી પંચના અધિકારીઓનું કહેવું છે કે અંતિમ આંકડો વધારવાનો મતલબ એવો નથી કે મતદાન સમાપ્ત થયા પછી પણ મતદાન થયું હતું. આવું એટલા માટે પણ થઈ શકે છે કારણ કે રિટર્નિંગ ઓફિસર (RO)એ અપડેટેડ ડેટા મોડો મોકલ્યો હોય શકે છે.

નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ khabarchhe.com ન્યૂઝ સાથે.

તમે અમને ફેસબુક, ટ્વીટર, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યુ ટ્યુબ પર પણ લાઇક અને ફોલો કરી શકો છો.

લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે આજે જ ડાઉનલોડ કરો khabarchhe.com ની મોબાઇલ એપ્લિકેશન.