એક દેશ એવો જ્યાં હજુ છૂટાછેડાને મંજૂરી નથી મળી, કારણ શું, અલગ થવા શું કરે છે?

PC: linkedin.com

અતુલ સુભાષની આત્મહત્યા પછી લોકો બે જૂથમાં વહેંચાઈ ગયા છે. કેટલાક લોકો છોકરીઓ પર તો કેટલાક છોકરાઓ પર આરોપ નાખી રહ્યા છે. એક પક્ષ એવો પણ છે, જે છૂટાછેડાના કાયદામાં છટકબારીઓ શોધી રહ્યો છે. આ બધાની વચ્ચે આવો જાણીએ એક એવા દેશ વિશે જ્યાં છૂટાછેડાને કાયદાકીય રીતે મંજૂરી નથી મળી. સંબંધો ગમે તેટલા ખરાબ થઈ જાય, યુગલો કાયદેસર રીતે અલગ થઈ શકતા નથી. હા, ચોક્કસપણે તેના માટે કેટલાક વૈકલ્પિક રસ્તાઓ છે, એટલે કે ગમે તે રીતે છટકબારીઓ જોઈને બચવાના રસ્તાઓ, એકદમ અંત પર આવી ગયેલા સંબંધોમાં રહેતા લોકો તેમની મદદ લઈ રહ્યા છે.

વેટિકન સિટી સિવાય, ફિલિપાઇન્સ એકમાત્ર એવો દેશ છે, જ્યાં છૂટાછેડા કાયદેસર રીતે પ્રતિબંધિત છે. અહીં વર્ષ 1930માં છૂટાછેડા પર પ્રતિબંધ મૂકતો પ્રથમ કાયદો બનાવવામાં આવ્યો હતો. પરંતુ આ પહેલા પણ ધાર્મિક આધાર પર છૂટાછેડા પર પ્રતિબંધ હતો. વર્ષ 2020માં કરવામાં આવેલી વસ્તી ગણતરી અનુસાર, અહીં કેથોલિક વસ્તી લગભગ 79 ટકા છે. આ ધાર્મિક વસ્તી ટકાવારીમાં સૌથી વધુ છે. અન્ય કોઈ ખ્રિસ્તી દેશમાં કૅથલિકોની આટલી મોટી વસ્તી નથી. જ્યારે લગભગ 6.4 ટકા સાથે મુસ્લિમો બીજા નંબરની સૌથી મોટી વસ્તી છે. અમે તમને અહીં જણાવી દઈએ કે, ફિલિપાઈન્સના મુસ્લિમો શરિયા કાયદા અનુસાર છૂટાછેડા લઈ શકે છે, પરંતુ કેથોલિક ધર્મના અનુયાયીઓને આવું કરવાની મંજૂરી નથી.

હકીકતમાં, ખ્રિસ્તી ધર્મમાં લગ્નને ખૂબ જ પવિત્ર બંધન તરીકે જોવામાં આવે છે. વિવાહિત યુગલો કેટલાક કિસ્સાઓમાં અલગ રહી શકે છે, પરંતુ તેઓ ચર્ચમાં ફરીથી લગ્ન કરી શકતા નથી. છૂટાછેડા પરના આ કટ્ટરતાને કારણે, 16મી સદીમાં ઈંગ્લેન્ડના હેનરી VIIIએ કેથોલિક ચર્ચ સાથેના સંબંધો તોડી નાખ્યા જેથી તે તેની હાલની પત્નીને છૂટાછેડા આપીને બીજા લગ્ન કરી શકે.

સમય જતાં ચર્ચ આ બાબતમાં તદ્દન ઉદાર બની ગયું. 80 અને 90ના દાયકા દરમિયાન, સ્પેન, આર્જેન્ટિના અને આયર્લેન્ડ જેવા કેટલાક કડક દેશોમાં છૂટાછેડામાં છૂટછાટ આપવામાં આવી હતી, પરંતુ ફિલિપાઇન્સ તેનાથી અલગ રહી ગયું.

ફિલિપાઈન્સમાં લગ્નને લઈને આ કટ્ટરતાની શરૂઆત સ્પેનથી જ થઈ હતી. 16મી સદીમાં સ્પેનિશ શાસન દરમિયાન અહીં કેથોલિક ચર્ચ ખૂબ જ મજબૂત બન્યું હતું. તેઓ લગ્નને સંસ્કાર માનતા હતા, જેમાં છૂટાછેડા માટે કોઈ સ્થાન નહોતું. અમેરિકાએ 19મી સદીમાં અહીં શાસન કર્યું હતું, પરંતુ જેમ વારંવાર થાય છે તેમ અમેરિકાએ સ્થાનિક વિચારસરણી સાથે ચેડા કરવાનું જોખમ લીધું નથી. જો કે હિંસા જેવા ગંભીર કારણોના આધારે જુદા જુદા રહી શકે છે, પરંતુ ચર્ચની શક્તિ ઓછી થઈ ન હતી.

વર્ષ 1930 દરમિયાન, ચર્ચે સરકાર પર કાયદો લાવવા દબાણ કર્યું. કેથોલિક સમુદાયનો એક મોટો વર્ગ પણ ઈચ્છતો હતો કે દેશમાં છૂટાછેડા પર પ્રતિબંધ મૂકવામાં આવે. આ સમય દરમિયાન, ફિલિપાઈન્સના સિવિલ કોડમાં જોગવાઈઓ ઉમેરવામાં આવી હતી, જે છૂટાછેડાને ગેરકાયદેસર બનાવે છે.

કાયદો તો બન્યો પરંતુ તેના કારણે ખોટા સંબંધોમાં ફસાયેલા યુગલો પરેશાન થવા લાગ્યા. તેઓ સરકાર પર સતત દબાણ બનાવવા લાગ્યા. આખરે, એક મધ્યમ માર્ગ શોધીને, ચર્ચા લગ્ન રદ કરવા પર અટકી ગઈ. આ છૂટાછેડા નથી, પરંતુ તે દંપતીને એકસાથે રહેવાની જવાબદારીને દૂર કરે છે.

આ છૂટાછેડાથી અલગ છે. છૂટાછેડા જણાવે છે કે, લગ્ન થયા હતા અને હવે કાયદેસર રીતે સમાપ્ત થઈ રહ્યા છે, જ્યારે લગ્ન રદ થવાનું જણાવે છે કે, લગ્ન શરૂઆતથી જ માન્ય નહોતા. જ્યારે સંબંધ માટે જરૂરી કેટલીક બાબતો અધૂરી હોય, જેમ કે પતિ કે પત્ની શારીરિક કે માનસિક રીતે સ્વસ્થ ન હોય અને તેને છુપાવતા હોય અથવા લગ્ન સંમતિ વિના થયા હોય ત્યારે આ લઈ શકાય. જો કે, રદ કરવામાં એક પક્ષે બીજા પક્ષને ભારે વળતર ચૂકવવું પડે છે, તેથી આ પ્રથા માત્ર શ્રીમંત લોકો સુધી જ મર્યાદિત રહી. મધ્યમ વર્ગ કે ઓછી આવક ધરાવતા વર્ગને હજુ પણ ખરાબ થઇ ગયેલા સંબંધોમાં રહેવા માટે મજબૂર છે.

સમયાંતરે, ફિલિપાઈન્સમાં છૂટાછેડાને કાયદેસર બનાવવાનો મુદ્દો ઉઠી રહ્યો છે. જેમ કે આ વર્ષના મધ્યમાં પણ આ ચર્ચા થઈ હતી, પરંતુ દરેક વખતે તે ધર્મ પર આવીને અટકી જાય છે.

પરિણીત યુગલો પાસે હાલમાં શું જોગવાઈ છે: લગ્નને કાયદેસર રીતે રદબાતલ જાહેર કરી શકાય છે, જાણે કે તે ક્યારેય અસ્તિત્વમાં ન હોય. પરંતુ આ માટે છેતરપિંડી, બળજબરીથી લગ્ન અથવા માનસિક બીમારી જેવા ખૂબ જ મજબૂત મુદ્દાની જરૂર છે.

કાયદેસર રીતે અલગ થવું એ પણ એક રીત છે, જેમાં દંપતી અલગ રહે છે, પરંતુ લગ્ન કાયદેસર રીતે સમાપ્ત થતા નથી, એટલે કે, બંને પક્ષો ફરીથી લગ્ન કરી શકતા નથી.

મિલકતના વિભાજન હેઠળ મિલકતનું વિભાજન થાય છે, પરંતુ આ પણ એક નાણાકીય વ્યવસ્થા છે, છૂટાછેડા ત્યારે પણ ગણાતા નથી.

અલગ થવાના આ આધારો પણ કોર્ટમાં સાબિત કરવા પડશે. આ પ્રક્રિયા ખૂબ જ જટિલ, લાંબી અને ખૂબ ખર્ચાળ છે, જેમાં વર્ષોનો સમય લાગે છે. આ જ કારણ છે કે ફિલિપિનો લોકો ખરાબ સંબંધોમાં પણ લગ્ન સબંધ ટકાવી રાખે છે.

ફિલિપાઈન્સમાં છૂટાછેડા એટલા જટિલ છે કે, લોકો કેથોલિક ધર્મ છોડીને તેના માટે ઈસ્લામ અપનાવી રહ્યા છે. અહીં મુસ્લિમ પર્સનલ લો હેઠળ છૂટાછેડાની મંજૂરી છે. ઘણા લોકો અનૌપચારિક રીતે ધર્મપરિવર્તન કરી રહ્યા છે, જેના પછી વ્યક્તિ શરિયા કોર્ટમાં છૂટાછેડાની અરજી કરી શકે છે. જો કે, કેટલા લોકોએ પોતાનો ધર્મ બદલ્યો તે અંગે કોઈ ડેટા નથી, કારણ કે તે ખુલ્લેઆમ થતું નથી. આનો થોડો ખ્યાલ એ હકીકત પરથી જોઈ શકાય છે કે, સુપ્રીમ કોર્ટ મનીલામાં આવા ઘણા કેસ સતત આવી રહ્યા છે. વર્ષ 2022માં કોર્ટે કહ્યું હતું કે, બીજા લગ્ન માટે ઈસ્લામ ધર્મ અપનાવવો યોગ્ય નથી. સુપ્રીમ કોર્ટે આમ કહીને આની ઝલક આપી દે છે.

છૂટાછેડાની માંગ સતત વેગ પકડી રહી છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને, ત્યાંની SCએ અન્ય ઘણા ફેરફારો પણ કર્યા. ઉદાહરણ તરીકે, જો સ્થાનિક લોકો વિદેશમાં જાય અને છૂટાછેડા મેળવે, તો ફિલિપાઇન્સ તેને રદ કરશે નહીં, ખાસ કરીને એવા કિસ્સાઓમાં કે, જ્યાં ફિલિપિનોએ વિદેશી સાથે લગ્ન કર્યા હોય અને છૂટાછેડા વિદેશમાં લેવામાં આવ્યા હોય.

નીચે આપેલી લીંક પર ક્લિક કરીને જોડાઓ khabarchhe.com ન્યૂઝ સાથે.

તમે અમને ફેસબુક, ટ્વીટર, ટેલીગ્રામ, ઇન્સ્ટાગ્રામ અને યુ ટ્યુબ પર પણ લાઇક અને ફોલો કરી શકો છો.

લેટેસ્ટ ન્યૂઝ અપડેટ્સ તમારા ફોન પર સૌથી પહેલા મેળવવા માટે આજે જ ડાઉનલોડ કરો khabarchhe.com ની મોબાઇલ એપ્લિકેશન.

ગુજરાતનું અગ્રેસર ન્યૂઝ પોર્ટલ, અહીં વાત થાય છે માત્ર ગુજરાત અને ગુજરાતનાં હિતની... Download Khabarchhe APP www.khabarchhe.com/downloadApp