યોગી સરકારનો અદાણીને ઝટકો, 5454 કરોડના સ્માર્ટ મીટર ટેન્ડરને રદ કરવાની આખી વાત

ઉત્તર પ્રદેશના મધ્યાંચલ પાવર કોર્પોરેશને સ્માર્ટ મીટર લગાવવા માટેનું ટેન્ડર રદ કર્યું છે. આ ટેન્ડરમાં અદાણી ગ્રુપ, GMR, L&T સહિતની ઘણી કંપનીઓએ ભાગ લીધો હતો. કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે અદાણી ગ્રૂપની કંપની ટેન્ડરના અંતિમ તબક્કામાં પહોંચી ગઈ હતી, પરંતુ મીટરના દર અંગે કોઈ વાત થઈ ન હતી, ત્યારબાદ આખું ટેન્ડર રદ કરવામાં આવ્યું છે.

વાસ્તવમાં, ઉત્તર પ્રદેશમાં 2.5 કરોડ સ્માર્ટ મીટર માટે ટેન્ડર યોજવામાં આવ્યું હતું, જેની અંદાજિત કિંમત 25,000 કરોડ રૂપિયા હોવાનું કહેવાય છે. ઉત્તર પ્રદેશના ચાર ક્લસ્ટર- મધ્યાંચલ, દક્ષિણાચલ, પશ્ચિમાંચલ અને પૂર્વાંચલે પોતપોતાના વિસ્તારોમાં સ્માર્ટ મીટર લગાવવા માટે અલગ-અલગ ટેન્ડર બહાર પાડ્યા હતા. આ ટેન્ડર લેવા માટે બે પ્રક્રિયા પૂર્ણ કરવાની હતી.

સ્માર્ટ મીટરનું ટેન્ડર મેળવવા માટે, પહેલા કંપનીએ ટેકનિકલ બિડ પાસ કરવી પડશે. અદાણી ગ્રુપની કંપની અદાણી ટ્રાન્સમિશન, JMR, L&T અને ઇન્ટેલ સ્માર્ટ તમામ ક્લસ્ટરોની ટેકનિકલ બિડમાં ક્વોલિફાય થયા. આ પછી કંપનીઓ પ્રાઇસ બિડ મૂકે છે એટલે કે કઈ કંપની કેટલા રૂપિયામાં સ્માર્ટ મીટર લગાવશે.

અદાણી ટ્રાન્સમિશનની મધ્યાંચલ અને દક્ષિણાચલમાં સૌથી ઓછી કિંમતની બિડ હતી, જ્યારે પૂર્વાંચલમાં JMR અને પશ્ચિમાંચલમાં ઇન્ટેલ સ્માર્ટને સૌથી ઓછી કિંમતની બિડ મળી હતી. આવી સ્થિતિમાં, નિયમો અનુસાર, જે કંપનીની કિંમતની બિડ સૌથી ઓછી હોય તેને જ ટેન્ડર મળે છે, પરંતુ સ્માર્ટ મીટરના ભાવને લઈને આ મામલો અટકી ગયો છે.

ભારત સરકારની માર્ગદર્શિકા અનુસાર, સ્માર્ટ મીટરની કિંમત 6,000 રૂપિયાની આસપાસ હોવી જોઈએ, પરંતુ અદાણી ટ્રાન્સમિશનએ તેની કિંમતની બિડમાં સ્માર્ટ મીટરની કિંમત 10,000 રૂપિયાની નજીક એટલે કે ભારત સરકારની માર્ગદર્શિકા કરતાં લગભગ 65% વધુ રાખી હતી. જેની સામે ગ્રાહક પરિષદ દ્વારા વીજ નિયમન પંચમાં વિરોધ શરૂ કરવામાં આવ્યો હતો.

જ્યારે વિરોધ સાથે મીટરના દરો પર કોઈ ચર્ચા થઈ ન હતી, ત્યારે મધ્યાંચલ પાવર કોર્પોરેશને 70 લાખ સ્માર્ટ મીટરના ઇન્સ્ટોલેશન માટે આખું ટેન્ડર રદ કર્યું હતું. આ ટેન્ડર લગભગ 5454 કરોડ રૂપિયાનું હતું. હવે નવેસરથી ટેન્ડરો કાઢવામાં આવ્યા છે. જો કે, દક્ષિણાચલ પાવર કોર્પોરેશનની સાથે, પૂર્વાંચલ અને પશ્ચિમાંચલ પાવર કોર્પોરેશને હજુ સુધી કોઈ નિર્ણય લીધો નથી.

મધ્યાંચલ પાવર કોર્પોરેશનના MD ભવાની સિંહે કહ્યું કે, જે ટેન્ડર આવ્યું હતું તેનો દર 65 ટકા વધુ હતો, આ કારણે અમે ટેન્ડર રદ કર્યું છે. બીજી તરફ, ટેકનિકલ MD યોગેશ કુમારે જણાવ્યું હતું કે, ટેન્ડર રદ કર્યા પછી, બીજું બહાર પાડવામાં આવ્યું છે, દરના મુદ્દાને કારણે રદ કરવામાં આવ્યું છે, અમે પ્રક્રિયા મુજબ ટેન્ડર રદ કર્યું છે.

આ કિસ્સામાં, ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય વીજળી ગ્રાહક પરિષદના પ્રમુખ અવધેશ વર્મા કહે છે, 'એવી કંપનીઓએ ટેન્ડર પ્રક્રિયામાં ભાગ લેવો જોઈએ, જેમને મીટરનો અનુભવ હોય, જ્યારે આ કંપનીઓને મીટરનો અનુભવ ન હતો, ટેન્ડરમાં અરજી કરનાર તમામ કંપનીઓએ 65 ટકાથી વધારે ભાવ આપ્યા હતા.'

ઉત્તર પ્રદેશ રાજ્ય વિદ્યુત ગ્રાહક પરિષદના પ્રમુખ અવધેશ વર્માએ જણાવ્યું હતું કે, અમે વીજળી ગ્રાહક પરિષદ રેગ્યુલેટરી કમિશનમાં પણ કેસ મૂક્યો હતો, જેના કારણે મધ્યાંચલ વિદ્યુત વિતરણ નિગમમાં ટેન્ડર રદ કરવામાં આવ્યું છે, અમે માંગ કરીએ છીએ કે, અન્ય ક્લસ્ટરોમાં પણ ટેન્ડર રદ કરવામાં આવે. તે રદ થવો જોઈએ જેથી જનતા પર બોજ ન પડે.

સ્માર્ટ મીટર લગાવવા પાછળનો સૌથી મોટો ઉદ્દેશ્ય વીજળીની ચોરી અટકાવવાનો છે. જો કોઈ સ્માર્ટ મીટર સાથે છેડછાડ કરે, લંગર નાખીને વીજળી ચોરી કરવાનો પ્રયાસ કરે, તો તે વિસ્તારના SDO અને XENને મીટરનો મેસેજ પ્રાદેશિક અધિકારીઓ સુધી પહોંચશે. તેમજ સ્માર્ટ મીટર લગાવવાથી વીજ વિભાગને બાકી બિલો મેળવવામાં ખૂબ જ સરળતા રહેશે.

આ સ્માર્ટ મીટર 4G સિમ સાથે ઉપલબ્ધ થશે. વીજ વિભાગના અધિકારીઓનું કહેવું છે કે, 4જી પ્રીપેડ મીટર શરૂ થવાથી સમયસર વીજળી ચૂકવવામાં આવશે, જરૂરિયાત મુજબ રિચાર્જ થશે, આવનારા સમયમાં વીજળીના બિલમાં ઘટાડો થશે, વીજળી ચોરીની સમસ્યા પર અંકુશ આવશે, વીજળી મીટર સાથે છેડછાડ કરી શકશે નહીં.