જજોને બ્રિટિશ યુગના 'માય લોર્ડ' અથવા 'યોર ઓનર' તરીકે સંબોધવા જોઈએ, આના પર ગુરુવારે ત્યારે ચર્ચાઓ ફરી શરૂ થઇ ગઈ કે જ્યારે, ગુજરાત હાઈકોર્ટના મહિલા મુખ્ય ન્યાયાધીશ દ્વારા 'જેન્ડર ન્યુટ્રલ' શબ્દ સાથે એક વિકલ્પ તરીકે 'સર' શબ્દનું સમર્થન કરવામાં આવ્યું.
જ્યારે એક વકીલે કોર્ટની સુનાવણી દરમિયાન ચીફ જસ્ટિસ સોનિયા ગોકાણી અને જસ્ટિસ સંદીપ ભટ્ટની ડિવિઝન બેંચને વારંવાર 'યોર લેડીશિપ' કહીને સંબોધન કર્યું, ત્યારે બેન્ચે કહ્યું કે, તેમણે બંને જજોને સ્વીકારવા જોઈએ, ત્યારે વકીલે તરત જ માફી માંગી લીધી.
સૂત્રો પાસેથી પ્રાપ્ત થતા અહેવાલ મુજબ, કેસની દલીલોના અંતે, વકીલે ફરીથી જસ્ટિસ ભટ્ટની માફી માંગી અને કહ્યું કે, તેઓ ક્યારેય માત્ર એક જજને સંબોધવાનો ઈરાદો ધરાવતા નહોતા અને તેના બદલે તેમણે 'માય લોર્ડ્સ' નો ઉપયોગ કરવો જોઈએ. ચીફ જસ્ટિસ સોનિયા ગોકાણીએ કહ્યું કે, પરંપરાગત સંદર્ભો 'ખૂબ જ સામંતવાદી' છે અને 'સર' પર્યાપ્ત રહેશે.
જેમ કે, વકીલે કહ્યું કે તેણે બેંચને સંબોધવા માટે 'માય લોર્ડ્સ નો ઉપયોગ કરવો જોઈએ, ચીફ જસ્ટિસ સોનિયા ગોકાણીએ કહ્યું, 'ઘણી વખત, જનરલ ક્લોઝ એક્ટમાં, અમે કહીએ છીએ કે તેમાં તેનો સમાવેશ થાય છે; કેટલીકવાર તેણીનો પણ તેમાં સમાવેશ થાય છે.'
ન્યાયાધીશોને સંબોધવાના મુદ્દે હાઇકોર્ટના ભૂતપૂર્વ મુખ્ય ન્યાયાધીશ ભાસ્કર ભટ્ટાચાર્યને ટાંકતા તેમણે કહ્યું, 'ભૂતકાળમાં, કારણ કે ત્યાં કોઈ મહિલા ન્યાયાધીશ ન હતા, 'હર લેડીશિપ'નો ઉપયોગ કોર્ટ અથવા ન્યાયાધીશને સંબોધવા માટે કરવામાં આવતો ન હતો.' આના પર, એક વરિષ્ઠ વકીલે કહ્યું કે 'હર લેડીશિપ' ચોક્કસપણે મહિલા ન્યાયાધીશને સંબોધવાની સાચી રીત નથી. તેણે કહ્યું, 'ટેકનિકલી, તે 'માય લેડી' છે.'
મુખ્ય ન્યાયાધીશ ગોકાણીએ જવાબ આપતા કહ્યું કે, 'તેઓ માને છે કે ન્યાયાધીશો માટે સંદર્ભની પરંપરાગત શરતો વસાહતી અવશેષ અને 'ખૂબ સામંતવાદી' છે. 'અમારું માનવું છે કે તે કાં તો 'સર' અથવા 'મેડમ' હોવું જોઈએ... તે 'સર' હોવું જોઈએ. 'માય લોર્ડ' અથવા 'યોર ઓનર'ને બદલે તે કરવાની આ યોગ્ય રીત છે. તેથી તેને લિંગ તટસ્થ રહેવા દો.'
જ્યારે વકીલોએ ધ્યાન દોર્યું કે, તેઓ ન્યાયાધીશોને 'લોર્ડશીપ' તરીકે સંબોધવાની એવી આદત પડી ગઈ છે કે, તેને 'સર' અથવા 'મેડમ' તરીકે બદલવું મુશ્કેલ છે, ત્યારે ચીફ જસ્ટિસ ગોકાણીએ નેશનલ જ્યુડિશિયલ એકેડેમીમાં ચર્ચાનો ઉલ્લેખ કર્યો, જેમાં અન્ય ભૂતપૂર્વ મુખ્ય ન્યાયાધીશ S.J. મુખોપાધ્યાયે નોંધ્યું હતું કે, ગુજરાતમાં ઘણા વકીલો પહેલાથી જ 'સર'માં બદલાઈ ગયા હતા.
2006માં, બાર કાઉન્સિલ ઓફ ઈન્ડિયાએ એક ઠરાવ પસાર કર્યો હતો, જેમાં જણાવ્યું હતું કે 'માય લોર્ડ' અને 'યોર લોર્ડશિપ' જેવા ઔપચારિક શબ્દોનો ઉપયોગ નિરુત્સાહ કરવો જોઈએ.'
15.jpg)
