સોનાના દાગીનાના વેચાણને લઈને નવા નિયમો, 1 એપ્રિલથી ફેરફાર, ખરીદીમાં ધ્યાન રાખજો

સોનાના વેચાણને લઈને નવો નિયમ આવ્યો છે અને તેને 1 એપ્રિલથી લાગુ કરવામાં આવી રહ્યો છે. કેન્દ્રીય ગ્રાહક બાબતો, ખાદ્ય અને જાહેર વિતરણ મંત્રાલયે શુક્રવારે જણાવ્યું હતું કે, 1 એપ્રિલથી દેશમાં હોલમાર્ક યુનિક આઇડેન્ટિફિકેશન (HUID) નંબર વિના સોનાના આભૂષણો અને સોનાની કલાકૃતિઓના વેચાણને મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં.

પત્રકારોને માહિતી આપતાં, ઉપભોક્તા બાબતોના વિભાગના અધિક સચિવ નિધિ ખરેએ જણાવ્યું હતું કે, 'ગ્રાહકના હિતમાં એવો નિર્ણય લેવામાં આવ્યો છે કે, 31 માર્ચ, 2023 પછી HUID હોલમાર્ક વિના સોનાના આભૂષણો અને સોનાની કલાકૃતિઓના વેચાણ પર પ્રતિબંધ રહેશે. વેચાણની મંજૂરી આપવામાં આવશે નહીં. પહેલા HUID ચાર અંકોનો હતો. અત્યાર સુધી બજારમાં HUID (4- અને 6-અંક) બંનેનો ઉપયોગ થાય છે. અમે કહી રહ્યા છીએ કે, 31 માર્ચ પછી, ફક્ત છ-અંકના આલ્ફાન્યૂમેરિક કોડને મંજૂરી આપવામાં આવશે.'

HUID એ 6 અંકનો અનન્ય આલ્ફાન્યૂમેરિક કોડ છે, જેમાં સંખ્યાઓ અને અક્ષરોનો સમાવેશ થાય છે. મંત્રાલયના જણાવ્યા અનુસાર, હોલમાર્કિંગ સમયે જ્વેલરીના દરેક ટુકડાને HUID આપવામાં આવશે અને તે દરેક જ્વેલરીના ટુકડા માટે અનન્ય હશે. આ યુનિક નંબર એસેઇંગ અને હોલમાર્કિંગ કેન્દ્રો પર જ્વેલરી પર મેન્યુઅલી સ્ટેમ્પ કરવામાં આવે છે.

હોલમાર્ક યુનિક આઈડેન્ટિફિકેશન (HUID) નંબર જ્વેલરીની શુદ્ધતાની ઓળખ છે. આ 6 અંકનો આલ્ફાન્યૂમેરિક કોડ છે. આના દ્વારા ગ્રાહકોને સોનાના દાગીના વિશે તમામ માહિતી મળે છે. આ નંબર દરેક જ્વેલરી પર લગાવવામાં આવે છે. આ કોડ દ્વારા છેતરપિંડીના કેસોમાં ઘણો ઘટાડો થયો છે. 1 એપ્રિલથી દુકાનદારો હોલમાર્ક વિના જ્વેલરી વેચી શકશે નહીં. હાલમાં દેશભરમાં 1338 હોલમાર્કિંગ કેન્દ્રો છે.

નિધિ ખરેએ જણાવ્યું હતું કે 23મી જૂન 2021થી 256 જિલ્લાઓને ફરજિયાત હોલમાર્કિંગ હેઠળ આવરી લેવામાં આવ્યા હતા અને 1લી જૂન 2022થી વધુ 32 જિલ્લાઓને ફરજિયાત હોલમાર્કિંગ હેઠળ આવરી લેવામાં આવ્યા હતા, જેનાથી જિલ્લાઓની કુલ સંખ્યા 288 થઈ ગઈ હતી. AHCs/OSCs સાથે વધારાના 51 નવા જિલ્લાઓની સ્થાપના કરવામાં આવી હતી, જેનાથી જિલ્લાઓની કુલ સંખ્યા 339 થઈ જશે.

નિધિ ખરેએ જણાવ્યું હતું કે, 2022-23 દરમિયાન અત્યાર સુધીમાં 10.56 કરોડ સોનાના આભૂષણોનું હોલમાર્કિંગ કરવામાં આવ્યું છે. તેમણે વધુમાં જણાવ્યું હતું કે, ઓપરેટિવ BIS રજિસ્ટર્ડ જ્વેલર્સની સંખ્યા 2022-23માં વધીને 1,53,718 થવાની તૈયારીમાં છે. બ્યુરો ઓફ ઈન્ડિયન સ્ટાન્ડર્ડ્સ (BIS)ની માર્ગદર્શિકા મુજબ, BIS હોલમાર્કમાં 3 પ્રતીકોનો સમાવેશ થાય છે- BIS લોગો, શુદ્ધતા/સૂક્ષ્મતા ગ્રેડ અને છ-અંકનો આલ્ફાન્યૂમેરિક કોડ, જેને HUID તરીકે ઓળખવામાં આવે છે.