મહિલાઓ પણ બને છે નાગા સાધુ, કઠોર નિયમોનું પાલન કર્યા પછી જ મળે છે દીક્ષા

પુરુષોની જેમ મહિલા નાગા સાધુ પણ હોય છે પરંતુ એમણે નાગા સાધુ બનવા માટે અનેક તપસ્યાઓમાંથી પસાર થવું પડે છે. એ પછી તેમણે ગુરુની આજ્ઞા લેવી પડે છે અને કુંભમાં સ્નાન કર્યા પછી જ મહિલા નાગા સાધુ બની શકે છે. મહિલાઓએ અનેક પ્રકારના નિયમો અને શર્તોનું પાલન કરવું પડે છે.

મહિલા સાધુ બનવાની પ્રક્રિયા બિલકુલ સરળ નથી હોતી, તેમણે  અનેક મુશ્કેલીઓમાંથી પસાર થવું પડે છે. તેઓ પોતાનું આખું જીવન ભગવાનને સમર્પિત કરે છે અને તે ભાગ્યે જ દુનિયાની સામે જોવા મળે છે. સ્ત્રી નાગા સાધુઓ અખાડા, જંગલ, ગુફાઓમાં રહેવાનું પસંદ કરે છે. આ સાથે તેમને ઘણા વર્ષો સુધી કઠોર તપસ્યા કરવી પડે છે.

મહિલા નાગા સાધુ બનતા પહેલા કોઈપણ મહિલાએ 6 થી 12 વર્ષ સુધી બ્રહ્મચર્ય પાળવું પડે છે. જ્યારે કોઈ સ્ત્રી આ કરવામાં સફળ થાય છે, ત્યારે જ તેને ગુરુઓ દ્વારા નાગા સાધુ બનવાની મંજૂરી આપવામાં આવે છે. ઉપરાંત, તેમના ભૂતકાળના જીવન વિશેની માહિતી કાઢવામાં આવે છે. સાથે-સાથે મહિલાઓએ ગુરુઓને વિશ્વાસ અપાવવો પડે છે કે તે તેનામાટે લાયક છે. મહિલા નાગા સાધુઓના સંપ્રદાયમાં જોડાવાની પ્રક્રિયામાં ઓછામાં ઓછા ચારથી છ વર્ષનો સમય લાગે છે.

તે ભગવાન શિવ અને અગ્નિની ભક્ત છે અને ભલે દુનિયા ગમે તેટલી બદલાય, તેણી પોતાનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ બદલતી નથી. પુરૂષ નાગા સાધુઓની જેમ, સ્ત્રી નાગા સાધુઓએ તેમનું પિંડ દાન કરવું પડશે અને તેમના ભૂતકાળના જીવનને સંપૂર્ણપણે ભૂલી જવું પડશે. આ પછી મુંડન થાય છે અને કુંભમાં સ્નાન કર્યા પછી સ્ત્રી નાગા સાધુ બને છે.

પુરૂષ નાગા સાધુ અને સ્ત્રી નાગા સાધુઓ વચ્ચેનો તફાવત એ છે કે પુરૂષ નાગા સાધુઓ નગ્ન રહે છે જ્યારે સ્ત્રી નાગા સાધુઓ આખા શરીર પર સિવેલા કપડા પહેરે છે. આ કાપડને ગંતી કહેવાય છે.

પુરૂષ નાગા સાધુઓની જેમ, સ્ત્રી નાગા સાધુઓ પણ તેમના શરીર પર ધૂની લગાવે છે અને હંમેશા તેમના કપાળ પર તિલક ધારણ કરે છે. નાગા સાધુઓને હંમેશા શહેર અને ટાઉનશીપથી દૂર રહેઠાણની જગ્યા શોધવી પડે છે. સન્યાસી સિવાય તેઓ ન તો કોઈને પ્રમાણ કરશે અને ન કોઈની નિંદા કરશે. દીક્ષા લેનાર દરેક મહિલા નાગા સાધુએ આનું પાલન કરવું પડે છે.કુંભ મેળા દરમિયાન, નાગા સાધુઓની જેમ જ મહિલા નાગા સાધુઓને શાહી સ્નાન કરાવવામાં આવે છે. જો કે, તે પુરૂષ નાગા સાધુઓ સ્નાન કર્યા પછી જ સ્નાન કરે છે.

મહિલા નાગા સાધુ બન્યા પછી સાધુ અને સાધ્વીઓ તેને માતા તરીકે બોલાવે છે. સાધુ સંતોની દુનિયામાં નાગા એક બિરુદ છે. તેમની પાસે શૈવ, વૈષ્ણવ અને ઉદાસીન સંપ્રદાય જેવા ઘણા સંપ્રદાયો છે. પુરૂષ નાગા સાધુઓને દરેક જગ્યાએ નગ્ન રહેવાની છૂટ છે પરંતુ સ્ત્રી નાગા સાધુઓ તેમ કરી શકતી નથી.

પુરૂષ નાગા સાધુ બે પ્રકારના હોય છે, પહેલો વસ્ત્રધારી અને બીજો દિંગબર એટલે કે નગ્ન. સ્ત્રી નાગા સાધુઓ વસ્ત્રો પહેરે છે અને તેમના કપાળ પર તિલક સાથે એક જ ઓચર રંગનું કપડું પહેરે છે. મહિલા નાગા સાધુઓએ કપડું પહેરવું પડે છે, એવો પણ નિયમ છે કે તેમના કપડામાં ટાંકા ન હોવા જોઈએ.

સ્ત્રી નાગા સાધુઓને માઇ, નાગિન અને અવધૂતાની જેવા ઘણા નામોથી સંબોધવામાં આવે છે. જ્યારે અન્ય સાધ્વીઓ તેમને માતા તરીકે બોલાવે છે. સ્ત્રી નાગા સાધુઓ સવારે જાગે ત્યારથી લઈને રાત્રે સૂવા સુધી સંપૂર્ણપણે શિવને સમર્પિત હોય છે.

તમામ અખાડાઓમાં જુના અખાડા સૌથી મોટો છે. વર્ષ 2013માં પ્રથમ વખત માઇ બડા અખાડાને પ્રયાગરાજમાં સામેલ કરવામાં આવ્યું હતું. આ અખાડામાં મોટી સંખ્યામાં મહિલા નાગા સાધુઓ રહે છે, જેમને અલગ-અલગ નામો અને પદવીઓથી સન્માનિત કરવામાં આવે છે. પરંતુ નાગા સાધુઓના કોઈપણ પદ માટે માઈ કે નાગીન અખાડાની પસંદગી કરવામાં આવી નથી.