ભોળાનાથના અશ્રુથી તળાવ ભરાઇ ગયું હતું તે આજે પાકિસ્તાનમાં છે, જૂઓ કેવી હાલત છે

1947માં ભારતથી અલગ થઈને પાકિસ્તાન ભલે અલગ દેશ બની ગયું, પરંતુ ભારતની અનેક ઐતિહાસિક અને ધાર્મિક વિરાસતો આજે પણ ત્યાં હાજર છે. આવી જ એક ધરોહર છે પાકિસ્તાની પંજાબ પ્રાંતના ચકવાલ જિલ્લામાં આવેલું કટાસરાજ ધામ મંદિર. એવું માનવામાં આવે છે કે, ભગવાન શિવને સમર્પિત આ મંદિર 5000 વર્ષ જૂનું છે. મહાભારત કાળના આ મંદિરની દર વર્ષે સેંકડો ભારતીય હિન્દુ ભક્તો મુલાકાત લે છે. બુધવારે, 112 હિંદુ શ્રદ્ધાળુઓનું એક જૂથ શિવરાત્રીના અવસર પર કટાસરાજ મંદિરમાં પૂજા કરવા માટે અટારી બોર્ડર દ્વારા પાકિસ્તાન જવા રવાના થયું હતું.

કેન્દ્રીય સનાતન ધર્મ સભાના પ્રમુખ શિવ પ્રતાપ બજાજે મીડિયા સૂત્રોને જણાવ્યું કે, હજુ પણ વધારે શ્રદ્ધાળુઓ ત્યાં જવા ઈચ્છે છે, પરંતુ પાકિસ્તાન હાઈ કમિશને વિઝા આપ્યા નથી. બજાજે કહ્યું કે યાત્રાનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય કટાસરાજના પવિત્ર તળાવમાં ડૂબકી મારવાનો છે, પરંતુ તે સુકાઈ જવાને કારણે તે અશક્ય લાગે છે. આ સાથે તેમણે પાકિસ્તાનમાં હિંદુ ધાર્મિક સ્થળોની યોગ્ય જાળવણી ન થવા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે, અમારી વારંવારની માંગણી છતાં ભક્તો માટે રૂમ બનાવવામાં આવ્યા નથી. તેમજ મંદિરમાં કોઈ કાયમી પૂજારીની નિમણૂક કરવામાં આવી નથી.

કટાસરાજ મંદિરનું હિન્દુ ધર્મમાં ઘણું મહત્વ છે. આ મંદિર પરિસરમાં એક તળાવ છે, જે ભગવાન શિવના આંસુથી બનેલું હોવાનું કહેવાય છે. 'કટાસ'નો અર્થ, આંખોમાં આંસુ. કથા એવી છે કે, જ્યારે સતીનું અવસાન થયું ત્યારે ભગવાન શિવ શોકમાં એટલા રડ્યા કે, બે તળાવ ભરાઈ ગયા. આમાંથી એક તળાવ રાજસ્થાનના પુષ્કરમાં છે, જ્યારે બીજું કટાસરાજમાં છે. કટાસરાજમાં મોટાભાગના મંદિરો ભગવાન શિવને સમર્પિત કરવામાં આવ્યા છે. જો કે, ભગવાન રામ અને હનુમાનના પણ કેટલાક મંદિરો છે. સંકુલમાં ગુરુદ્વારાના અવશેષો પણ છે, જ્યાં ગુરુ નાનક રહેતા હતા.

બીજી માન્યતા અનુસાર, પાંડવો પણ તેમના 12 વર્ષના વનવાસ દરમિયાન અહીં પહોંચ્યા હતા અને આ તળાવના કિનારે યુધિષ્ઠિર અને યક્ષ વચ્ચે સંવાદ થયો હતો. દંતકથા અનુસાર, જ્યારે જંગલમાં ભટકતા હતા, ત્યારે પાંડવોને તરસ લાગી અને તેઓ એક તળાવ પાસે આવ્યા. તળાવમાં હાજર યક્ષે પાણી મેળવવા માટે પાંડવોને તેમના પ્રશ્નોના જવાબ આપવા કહ્યું. જ્યારે તેઓએ જવાબ ન આપ્યો, ત્યારે તેણે એક એક કરીને દરેકને બેભાન કરી દીધા. આખરે જ્યારે યુધિષ્ઠિર પહોંચ્યા, ત્યારે તેમણે યક્ષના પ્રશ્નોના જવાબ આપ્યા અને પ્રસન્ન થઈને, યક્ષે બધા પાંડવોને ચેતના પુનઃસ્થાપિત કરી અને તેમને પાણી પીવાની મંજૂરી આપી. આ યક્ષ-યુધિષ્ઠિર સંવાદ તરીકે પ્રખ્યાત થયો.

હાલનું મંદિર 6ઠ્ઠી અને 9મી સદીની વચ્ચે બાંધવામાં આવ્યું હતું. મંદિર સંકુલમાં બૌદ્ધ સ્તૂપ અને હવેલીઓનો પણ સમાવેશ થાય છે. મંદિરના સ્થાપત્યમાં કાશ્મીરી ઝલક જોવા મળે છે. મંદિર ચોરસ આકારમાં બાંધવામાં આવ્યું છે, જ્યારે તેની છત એક શિખર સાથે પોઇન્ટેડ છે. આમાં સૌથી મોટું મંદિર ભગવાન રામનું છે. મંદિરોની દિવાલો પર ખૂબ જ સુંદર કોતરણી કરવામાં આવી છે.