ગયા વર્ષની લોકસભા ચૂંટણી દરમિયાન, છ પક્ષો, BJP, તેલુગુ દેશમ, LJP (રામવિલાસ), CPI(M), સિક્કિમ ડેમોક્રેટિક ફ્રન્ટ (SDF) અને ઓલ ઈન્ડિયા યુનાઇટેડ ડેમોક્રેટિક ફંડ (AIUDF)એ 4,300 કરોડ રૂપિયાથી વધુનું ભંડોળ એકત્ર કર્યું હતું. આ પક્ષો સહિત કુલ 22 પક્ષોએ ચૂંટણી દરમિયાન લગભગ 7.5 હજાર કરોડ રૂપિયાનું ભંડોળ એકત્ર કર્યું અને તેમાંથી લગભગ 3.8 હજાર કરોડ રૂપિયા ખર્ચ કર્યા. ચૂંટણીની જાહેરાત થયાના દિવસથી ચૂંટણી સમાપ્ત થાય ત્યાં સુધી તેમના બેલેન્સમાં સામૂહિક રીતે 31 ટકાનો વધારો થયો.
ચૂંટણીની જાહેરાતના દિવસે પાંચ રાષ્ટ્રીય પક્ષો, BJP, કોંગ્રેસ, CPI(M), AAP, BSP અને 17 પ્રાદેશિક પક્ષોનો સામૂહિક સંતુલન રૂ. 11,326 કરોડ હતો. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે, 2024માં લોકસભા ચૂંટણીની સાથે ચાર રાજ્યોમાં પણ ચૂંટણી યોજાઈ હતી.
ચૂંટણી પ્રક્રિયા દરમિયાન, આ પક્ષોએ વધુ 7,416 કરોડ રૂપિયા એકઠા કર્યા. તેમાંથી, આ પક્ષોએ ચૂંટણી પ્રચાર દરમિયાન 3,861 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા. આમ, ચૂંટણીના અંત સુધીમાં, આ 22 પક્ષોનું સામૂહિક આખરી બેલેન્સ 14,848 કરોડ રૂપિયા હતું.
અભ્યાસ મુજબ, BJP આ બાબતમાં ટોચ પર રહ્યું. ચૂંટણી શરૂ થયાના દિવસે તેનું ઓપનિંગ બેલેન્સ રૂ. 5,921.8 કરોડ હતું. આ ઝુંબેશ દરમિયાન તેણે 6,288 કરોડ રૂપિયા એકઠા કર્યા. આમાંથી તેમણે ચૂંટણીમાં 1,738 કરોડ રૂપિયા ખર્ચ્યા. આમ, ચૂંટણીના અંતે, તેનું ક્લોઝિંગ બેલેન્સ રૂ. 10107.2 કરોડ હતું. શરૂઆતના બેલેન્સની દ્રષ્ટિએ, કોંગ્રેસ 22 પક્ષોમાં નવમા સ્થાને હતી અને બંધ બેલેન્સની દ્રષ્ટિએ, તે 12મા સ્થાને હતી.
કરાયેલા અભ્યાસ મુજબ, તમામ 22 પક્ષોમાંથી, એકલા BJPને સૌથી વધુ એટલે કે 84.5 ટકા ભંડોળ મળ્યું.
આ અભ્યાસ કોમનવેલ્થ હ્યુમન રાઇટ્સ ઇનિશિયેટિવ (CHRI) દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે. તેનું વિશ્લેષણ એક અંગ્રેજી અખબાર દ્વારા પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યું છે. CHRI મુજબ, આ 22 પક્ષોએ 1,595 ઉમેદવારો ઉભા રાખ્યા હતા અને તેમાંથી 480 ચૂંટાયા હતા. આ લોકસભાની કુલ સંખ્યાના 88 ટકાથી પણ વધુ છે.
-copy48.jpg)
એક હતા સરદાર અને એક છે અસરદાર... આપણા ભારતના બે ગૃહમંત્રી 
