ગુજરાતના યુવા મતદારો કોંગ્રેસને કેમ નથી સ્વીકારતા?

ગુજરાતની રાજનીતિમાં છેલ્લાં ત્રણ દાયકાઓથી ભારતીય જનતા પાર્ટી (ભાજપ)નું વર્ચસ્વ રહ્યું છે. આ લાંબા સમયગાળા દરમિયાન રાજ્યના યુવા મતદારોની માનસિકતા અને રાજકીય પસંદગીઓ નક્કી થઈ છે. આજના યુવા મતદારો જેઓ 1990ના દાયકા અને તે પછીના સમયમાં જન્મ્યા તેઓએ મોટે ભાગે ભાજપની સરકારોના વિકાસ કાર્યો, નીતિઓ અને નેતૃત્વનો પ્રભાવ જોયો છે અને કોંગ્રેસ પાર્ટી યુવા મતદારોના મનમાં નોંધપાત્ર સ્થાન બનાવવામાં પાછળ રહી ગઈ હોય તેવું લાગે છે. આજે આ મુદ્દાને તટસ્થ રીતે સમજવાનો પ્રયાસ કરીશું.

ભાજપનું રાજકીય વર્ચસ્વ:

ગુજરાતમાં ભાજપે 1995થી સતત સત્તા જાળવી રાખી છે. આ દરમિયાન રાજ્યમાં ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર, ઔદ્યોગિક વિકાસ, શહેરીકરણ અને ગુજરાત મોડેલની બ્રાન્ડિંગ થકી ભાજપે પોતાની છાપ ઊભી કરી છે. યુવા મતદારો જેઓ આ વિકાસના સાક્ષી રહ્યા છે તેમના માટે ભાજપ એક સ્થિર અને પરિણામલક્ષી પાર્ટી તરીકે ઉભરી આવી છે. રોડ, મેટ્રો, ઔદ્યોગિક ઝોન અને શિક્ષણની સુવિધાઓ જેવા પ્રથમ નજરે દેખાતા પરિણામોએ યુવાનોના મનમાં ભાજપની સકારાત્મક છબી ઊભી કરી છે. આની સામે કોંગ્રેસે રાજ્યમાં લાંબા સમયથી સત્તા ગુમાવી હોવાથી તેની નીતિઓ અને વિઝન યુવાનો સુધી પહોંચવામાં મર્યાદિત રહ્યા છે.

કોંગ્રેસનું નેતૃત્વ અને યુવાનોનું અંતર:

ગુજરાતમાં કોંગ્રેસની એક મુખ્ય સમસ્યા એ છે કે તે યુવાનોને આકર્ષિત કરે તેવું નેતૃત્વ ઊભું કરવામાં નિષ્ફળ રહી છે. રાજ્યમાં ભાજપના નેતાઓએ ખાસ કરીને કેશુભાઈ પટેલ, નરેન્દ્ર મોદી, અમિત શાહ, આનંદીબેન પટેલ જેવા નામોએ એક મજબૂત અને દૂરંદેશી નેતૃત્વની છાપ ઊભી કરી છે. આની સામે કોંગ્રેસના રાજ્યના નેતાઓ યુવાનોમાં એટલા લોકપ્રિય કે ચર્ચાસ્પદ બની શક્યા નથી. રાહુલ ગાંધી જેવા રાષ્ટ્રીય નેતાઓની ગુજરાતમાં અસર મર્યાદિત અને ક્ષણિક ચર્ચાઓ પુરતી જ રહી છે અને સ્થાનિક સ્તરે એવું કોઈ નેતૃત્વ ઉભર્યું નથી જે યુવાનોના આદર્શ બની શકે. આ અભાવને કારણે યુવા મતદારોને કોંગ્રેસ સાથે જોડાવાનું કોઈ મજબૂત યોગ્ય  કારણ મળતું નથી.

યુવાનોની અપેક્ષાઓ અને કોંગ્રેસનું વિઝન:

આજના યુવાનો રોજગાર, શિક્ષણ, ટેક્નોલોજી અને આધુનિક જીવનશૈલી જેવા મુદ્દાઓ પર ધ્યાન આપે છે. ભાજપે આ મુદ્દાઓને લગતી નીતિઓ અને પ્રચાર દ્વારા યુવાનોનું ધ્યાન ખેંચ્યું છે. બીજી બાજુ કોંગ્રેસનો પ્રચાર અને નીતિઓ ઘણીવાર યુવાનોની આધુનિક અપેક્ષાઓ સાથે તાલમેલ બેસાડી શકી નથી. ઉદાહરણ તરીકે ડિજિટલ મીડિયા અને સોશિયલ મીડિયાનો ઉપયોગ જે યુવાનોની જીવનશૈલીનો મહત્વનો ભાગ છે તેમાં ભાજપે વધુ આક્રમક અને સર્જનાત્મક અભિગમ અપનાવ્યો છે. કોંગ્રેસના પ્રચારમાં આ બાબતે ઉણપ દેખાય છે જેના કારણે યુવા મતદારો સાથે જોડાણ નબળું પડે છે.

આંતરિક સમસ્યાઓ અને વ્યૂહરચનાનો અભાવ:

કોંગ્રેસની અંદરની આંતરિક ખેચતાણ અને નબળી સંગઠનાત્મક રચના પણ એક મોટું કારણ છે. ગુજરાતમાં પાર્ટીનું સંગઠન ઘણીવાર એક રહ્યું નથી જેના કારણે યુવાનો સુધી પહોંચવાના પ્રયાસો નબળા પડ્યા છે. યુવા નેતાઓને પ્રોત્સાહન આપવામાં અને તેમને મુખ્ય ભૂમિકાઓ આપવામાં પણ કોંગ્રેસ પાછળ રહી છે. જ્યારે ભાજપે યુવા નેતાઓને આગળ લાવીને અને તેમને જવાબદારીઓ સોંપીને યુવાનો સાથે સીધો સંપર્ક કર્યો છે.

ભાવી શક્યતાઓ:

કોંગ્રેસ માટે ગુજરાતના યુવા મતદારોનો વિશ્વાસ જીતવો એ નિઃશંકપણે એક પડકારજનક કાર્ય છે પરંતુ તે અશક્ય નથી. યુવાનોની અપેક્ષાઓને સમજીને, આધુનિક ટેક્નોલોજીનો ઉપયોગ કરીને અને સ્થાનિક સ્તરે મજબૂત નેતૃત્વ ઊભું કરીને કોંગ્રેસ પોતાની સ્થિતિ સુધારી શકે છે. રોજગાર, શિક્ષણ અને સામાજિક ન્યાય જેવા મુદ્દાઓ પર યુવાનો સાથે સીધો સંવાદ સ્થાપવો જરૂરી છે. આ ઉપરાંત પાર્ટીએ આંતરિક એકતા અને સ્પષ્ટ વિઝન સાથે આગળ વધવું પડશે.

ગુજરાતના યુવા મતદારોમાં કોંગ્રેસની સ્વીકૃતિનો અભાવ એ બહુપરિબળીય મુદ્દો છે જેમાં ભાજપનું વર્ચસ્વ, કોંગ્રેસનું નબળું નેતૃત્વ, પ્રચારની નબળી વ્યૂહરચના અને આંતરિક સમસ્યાઓનો સમાવેશ થાય છે. જો કે યુવાનોની રાજકીય પસંદગીઓ બદલાતી રહે છે અને જો કોંગ્રેસ યોગ્ય દિશામાં પ્રયાસો કરે તો ભવિષ્યમાં તે યુવા મતદારોનો વિશ્વાસ જીતી શકે છે. આ માટે સમય, સમર્પણ અને નવીન અભિગમની અનિવાર્ય છે.